การใช้ แก๊สไนโตรเจน (Nitrogen) ป้องกันการออกซิเดชันบนผิววัตถุโบราณ
การใช้ แก๊สไนโตรเจน (Nitrogen) เป็นวิธีหนึ่งที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันการออกซิเดชันบนผิววัตถุโบราณ โดยเฉพาะในกรณีที่ต้องการลดการสัมผัสกับออกซิเจน ซึ่งเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดการออกซิเดชัน (สนิม หรือการเสื่อมสภาพจากการทำปฏิกิริยากับอากาศ)
วิธีการใช้แก๊สไนโตรเจนในการป้องกันการออกซิเดชัน
ไนโตรเจน (N₂) เป็นก๊าซที่ไม่มีสีและไม่มีกลิ่น ซึ่งมีคุณสมบัติเป็น ก๊าซเฉื่อย (inert gas) ที่ไม่ทำปฏิกิริยากับสารอื่นๆในธรรมชาติ ดังนั้นการใช้ไนโตรเจนในการบรรจุ หรือการเก็บรักษาวัตถุโบราณที่มีโอกาสเกิดออกซิเดชัน จะช่วย ลดโอกาสที่วัตถุจะทำปฏิกิริยากับออกซิเจนได้
การเก็บในถังไนโตรเจน หากวัตถุโบราณมีความละเอียดอ่อน เช่น เหรียญทองแดง หรือโลหะอื่น ๆ ที่ไวต่อการออกซิเดชัน การบรรจุในบรรยากาศที่มีไนโตรเจนสามารถลดการ สัมผัสกับออกซิเจนและความชื้นได้
การใช้ไนโตรเจนในห้องเก็บรักษา ในกรณีที่ต้องการเก็บวัตถุโบราณหลายชิ้นในพื้นที่เดียวกัน ใช้ไนโตรเจนในการสร้างบรรยากาศที่ปราศจากออกซิเจนในห้องเก็บรักษา (เช่น ในพิพิธภัณฑ์หรือห้องจัดแสดง) ซึ่งจะช่วยยืดอายุการใช้งานและรักษาสภาพของวัตถุโบราณได้
ข้อดีของการใช้แก๊สไนโตรเจน
ไม่ทำปฏิกิริยา ไนโตรเจนเป็นก๊าซที่ไม่ทำปฏิกิริยากับวัตถุโบราณ จึงปลอดภัยในการใช้งานกับวัสดุหลายประเภท
การป้องกันออกซิเดชัน การใช้ไนโตรเจนสามารถลดการสัมผัสกับออกซิเจนในอากาศ ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของการเกิดสนิมหรือการเสียหายจากการออกซิเดชัน
การรักษาบรรยากาศที่มีเสถียรภาพ ช่วยรักษาสภาพแวดล้อมที่เสถียร ซึ่งเหมาะกับการเก็บรักษาวัตถุที่มีค่า เช่น เครื่องประดับโบราณ, เหรียญทอง, หรือเครื่องมือโลหะที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์
สิ่งที่ควรพิจารณา
ต้นทุนและการให้บริการหลังการขาย การใช้แก๊สไนโตรเจนอาจมีต้นทุนที่สูงในกรณีที่ต้องการสร้างบรรยากาศไนโตรเจนในพื้นที่ขนาดใหญ่ การพิจารณาผู้ผลิต หรือผู้ให้บริการเครื่องผลิตแก๊สไนโตรเจนจึงเป็นเรื่องที่สำคัญ เพราะเป็นการลงทุนระยะยาว การให้บริการหลังการขาย และความพร้อมของอะไหล่จึงเป็นเรื่องที่ต้องคำนึงเป็นอันดับแรก
การบรรจุในภาชนะปิด ต้องใช้ภาชนะหรือสถานที่ที่สามารถปิดผนึกได้ดี อากาศไม่สามารถผ่านได้ (Air tight) เช่น กระเป๋า กล่อง หรือถุงที่ป้องกันการรั่วไหลของไนโตรเจน หรือห้องที่ถูกสร้างขึ้นมาเฉพาะสำหรับการเก็บรักษาด้วยแก๊สไนโตรเจน
ชุดควบคุมสภาพวะบรรยากาศ การใช้ไนโตรเจน จะต้องควบคุมความเข้มข้นของก๊าซไนโตรเจน อัตราการไหล และการรักษาความดัน เพื่อประสิทธิภาพสูงสุดของการเก็บรักษาวัตถุ รวมไปถึงคุณภาพของอุปกรณ์วัดค่าต่างๆ ระบบรักษาความปลอดภัยของผู้ปฎิบัติงาน การบรรทึกข้อมูล และการจัดทำรายงาน
